Mijt herkennen en behandelen

Een kwaaltje die veel voorkomt bij ratten is het hebben van ongenode gasten genaamd mijt. Mijt zijn kleine geleedpotigen die in dezelfde orde vallen als teken: óók al van die vieze kleine beestjes! De meest voorkomende mijten bij de tamme rat zijn de bloedzuigende mijt, vachtmijt en de schurftmijt, maar ook oormijt kan bij ratten voorkomen. In dit artikel leg ik alles uit over dit onsmakelijke onderwerp, inclusief hoe je van ze af kan komen.

Wat is mijt?

Zoals al aangegeven is mijt een geleedpotige, die leeft op (dode) dieren, planten of rottende stoffen. Er zijn onder de mijten 546 families met in totaal meer dan 45.000 soorten. Hiervan zijn er 10.000 parasitair: dit zijn de mijten die leven van of op een gastheer of -vrouw. Over deze mijten hebben we het in dit artikel: parasitaire mijten kunnen namelijk de tamme rat kiezen om op en van te leven.

Een mijt is zo klein dat je hem met het blote oog niet kan zien, maar wel met een microscoop. Het is een klein rond beestje met doorgaans 8 poten wanneer ze volwassen zijn. Vooral ratten die ouder zijn of zwakker door bijvoorbeeld ziekte zullen sneller last krijgen van mijt. Mijten veroorzaken altijd jeuk.

Soorten mijt bij ratten

Er zijn dus drie soorten mijt die veel bij ratten te vinden zijn, waar ik verder op in zal gaan. De bloedzuigende mijt, de vachtmijt en de schurftmijt welke ook graafmijt genoemd wordt.

De bloedzuigende mijt is een mijt die alleen de rat opzoekt wanneer hij honger heeft en bloed wilt zuigen, verder verblijft deze mijt in de omgeving van de rat. Doordat er bloed wordt gezogen kan er bloedarmoede ontstaan waardoor de rat zich zwakker voelt. De huid van de rat kan een allergische reactie veroorzaken op de beten.

De vachtmijt blijft wel op de rat zitten e is te herkennen aan het vele krabben wat de rat doet: zo’n klein beestje die op je loopt kriebelt! Soms kunnen ze schilfers ontwikkelen door het vele krabben.

De schurftmijt is een mijt die veel schade kan veroorzaken, hij wordt ook graafmijt genoemd omdat deze mijt gangetjes ‘graaft’ vlak onder de huid van de rat. Ook dit jeukt enorm en de rat kan erg veel last hebben van deze mijt. Er kunnen overal op het lichaam wondjes en kleine knobbeltjes ontstaan, voornamelijk bij de staart, geslachtsdeel, pootjes en op de neus. Ook zie je bij deze mijtsoort vaak dat een rat gerafelde oren, oftewel ‘bloemkooloren’, krijgt.

Behandelen

Mijt is een vervelende parasiet, dus voor het welzijn van jouw geliefde ratjes wil je natuurlijk snel van deze vervelende beestjes af. Gelukkig is behandelen tegen mijt goed mogelijk en vaak is er snel verbetering te zien. Het behandelen van mijt kan je doen met een stofje genaamd ivermectine. Dit is niet schadelijk voor jouw ratten maar dood wel de mijten.

Voorbeelden van producten met ivermectine zijn: Beaphar anti-schurft, Beaphar anti-parasiet en Beaphar anti-luchtpijpmijt. Deze producten hebben echter geen hoge dosis ivermectine en voor een serieuze mijtenplaag heb je wat sterkers nodig. Bij de dierenarts is hiervoor Stronghold kitten te koop: deze is te gebruiken bij ratten en ze hebben slechts 1 druppel in de nek nodig. Herhaal dit na 14 dagen. Behandel alle ratten die je hebt, want als je mijten hebt zitten ze overal. Het is ook verstandig om alles grondig schoon te maken en hangmatten heet te wassen om alle mijt te doden.

Preventief behandelen is niet nodig, wel raad ik het aan wanneer je nieuwe ratjes in huis haalt of wanneer je veel ratten bij elkaar hebt (bijvoorbeeld als je hobby uit de hand is gelopen of je een opvang hebt). Zelf behandel ik mijn ratten elke 3 tot 6 maanden, omdat er heel veel ratten komen en gaan in het rusthuis. Als je een stabiele groep hebt is dit dus niet nodig tenzij je ze verdenkt van het hebben van mijt. Ivermectine is niet schadelijk, dus als je het per ongeluk een keer aan een gezonde rat geeft kan dit geen kwaad.

Advertentie

Achterhandverlamming

Wat is dat nu eigenlijk, achterhandverlamming? 

Wanneer tamme ratten een dagje ouder worden kunnen ze -net zoals mensen- ouderdomskwaaltjes krijgen. Achterhandverlamming is één van die kwaaltjes die vrij vaak voorkomt, het is dus belangrijk om dit als baasje te kunnen herkennen. Een verlamde achterhand kunnen ratten (maar ook andere dieren) ook krijgen wanneer ze bijvoorbeeld door een ongeluk een beschadigde ruggenwervel krijgen. Ook zijn er meerdere andere oorzaken zoals nierfalen, daarom is het verstandig altijd even naar de dierenarts te gaan wanneer jouw ratje deze verschijnselen krijgt. Een achterhandverlamming, of ahv, houdt in dat de rat zijn of haar achterhand niet goed meer mee kan krijgen met de rest van het lichaam, doordat de spieren slapper worden. Vaak verergerd deze vorm van verlamming erg geleidelijk. In dit artikel ligt de focus op ahv op oudere leeftijd.

Hoe herken je achterhandverlamming?

Het voornaamste waardoor je (beginnende) achterhandverlamming herkent bij oudere ratten is dat hun achterpootjes soms in vreemde standen staan en niet helemaal meer mee lijken te willen gaan met de voorpoten, ze zien er dan ook letterlijk ‘verlamd’ uit. Dit zal steeds meer opvallen omdat de rat langzaam steeds meer controle verliest over de achterkant van zijn lichaam. Op den duur zal de rat met zijn pootjes gaan slepen als hij zich wilt voortbewegen. De voorpoten hebben dan erg veel kracht nodig omdat ze het hele achterlichaam mee moeten slepen.

undefined
Bij dit ratje kan je zien dat ze haar pootjes niet meer onder haar lijfje kon krijgen als ze lag, dit was de dag waarop ze werd ingeslapen (je kan ook zien dat ze erg mager was geworden)


Wat kan je doen?

Er zijn een aantal opties waardoor je ratje langer kan genieten van zijn of haar leventje:

-Zorg dat hij of zij genoeg beweging krijgt, dit zorgt dat de verlamming geremd wordt. Door de achterpootjes te helpen met bewegen (bijvoorbeeld fietsen in de lucht) zullen de spieren wat sterker worden.

-Houd daarnaast goed in de gaten of je rat nog drinkt (en goed bij het flesje of bakje kan) en eet.

– Er zijn verschillende theorieën over het extra aanbieden van Vitamines (B12) en Omega’s (3 en 6), ga hier echter niet zelf mee dokteren en vraag een knaagdierkundige dierenarts om advies.

– Natuurlijk kan je het beste even naar je dierenarts gaan, dierenartsen met kennis van knaagdieren en/of konijnen zijn vrijwel altijd bekend met deze aandoening.

Wanneer is het genoeg?

Op den duur is het leven van jouw ratje niet meer ‘ratwaardig’ en is het tijd om afscheid te nemen. Er zijn ratten die nog erg lang zichzelf zijn, goed kunnen bewegen, eten en drinken. Na verloop van tijd zal het achteruit gaan, dit kan je merken doordat ze steeds minder controle lijken te hebben over hun achterpootjes en de hele achterkant van het lichaam. Dit kan bij de ene rat nog makkelijk maanden duren, terwijl er ook gevallen bekend zijn van ratten die binnen een paar dagen al gelijk in dat laatste stadium zaten. Wanneer ze het duidelijk veel te moeilijk krijgen met het leven is het eigenlijk het ‘rat-vriendelijkste’ om ze rustig in te laten slapen bij de dierenarts. Zelf maak ik deze beslissing wanneer ze niet meer zelf kunnen eten of drinken, zichzelf niet meer schoon kunnen houden of ze duidelijk oncomfortabel worden door de verlamming.